Tarihsel Kökenler

– Tarot kartları, Rider-Waite destesi ortaya çıkmadan çok önce var olmuş ve uzun bir tarihe sahiptir.

– Tarot kartlarının kökeni, 15. yüzyıl İtalya’sına kadar uzanır. İlk olarak, “tarocchi” adı verilen bir oyun kartı destesi olarak kullanılmışlardır.

– Bu kartlar başlangıçta eğlence ve oyun amacıyla üretilmiştir. Tarot kartlarının ilk belgelenmiş örnekleri, 1440’larda İtalya’da ortaya çıkmıştır.

– Erken dönem tarot desteleri, 78 karttan oluşuyordu: 22 Büyük Arkana ve 56 Küçük Arkana.

– Büyük Arkana kartları, önemli sembolik temaları ve arketipleri temsil ederken, Küçük Arkana kartları dört farklı seriye (Kupa, Kılıç, Tılsım, Değnek) ayrılır ve her biri onar kart ve dört “mahkeme” kartı içerir.

– 18. yüzyılda, Tarot kartları ezoterik ve kehanet amaçlı kullanılmaya başlandı. Bu dönemde, Tarot’un mistik ve okült anlamları keşfedildi ve bu kartlar, geleceği tahmin etmek ve içsel rehberlik sağlamak için kullanılmaya başlandı.taro

– 18. Yüzyıl ve Okültizm: Antoine Court de Gébelin ve Jean-Baptiste Alliette (Etteilla) gibi figürler, Tarot kartlarının okült ve kehanet amaçlı kullanımını popüler hale getirmiştir. Bu dönemde Tarot’un sembolik anlamları ve ezoterik bağlantıları keşfedilmiştir.

– Arketipler ve Sembolizm: Tarot kartları, her biri derin sembolik anlamlara sahip arketipleri temsil eder. Bu semboller, Carl Jung gibi psikologlar tarafından da incelenmiş ve insan bilinçaltı ile bağlantılı olarak yorumlanmıştır.

– 19.Yüzyılın Sonu ve 20. Yüzyıl: Tarot, batı okültizminde giderek daha önemli bir rol oynamaya başladı. İngiltere’de Golden Dawn gibi gizli topluluklar, Tarot’u sembolizm, meditasyon ve fal amaçları için kullandı.

Özetle; Tarot kartları, 15. yüzyıldan itibaren İtalya’da oyun kartları olarak başlamış, 18. yüzyılda ise ezoterik ve kehanet amaçlı kullanılmaya başlanmıştır. Rider-Waite destesi ise 20. yüzyılda ortaya çıkmış ve Tarot kartlarının modern kullanımında önemli bir rol oynamıştır. Tarot’un uzun ve zengin bir tarihi vardır ve her dönem, kartların sembolizmine ve kullanımına farklı katkılarda bulunmuştur.

By Bonifacio Bembo (original) – http://de.wikipedia.org/wiki/Bild:Viscontisforzatarot.jpg, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=323393

https://en.wikipedia.org/wiki/Visconti-Sforza_Tarot

Visconti-Sforza Destesi (1440’lı yıllar)

Visconti-Sforza Tarot destesi, tarihteki en eski ve en iyi korunmuş tarot destelerinden biridir. 15. yüzyılın ortalarında, Kuzey İtalya’da, özellikle Milano’da oluşturulmuştur. Bu destenin ayrıntıları oldukça ilgi çekicidir ve çeşitli tarihi, kültürel ve sanatsal bilgilerle doludur.

Visconti-Sforza Tarot destesi, Milano Dükalığı’nın iki önemli ailesi olan Visconti ve Sforza aileleri için yapılmıştır. Bu aileler, dönemin en güçlü ve etkili ailelerinden olup, sanata ve kültüre büyük önem vermişlerdir. Destelerin, özellikle Francesco Sforza ve karısı Bianca Maria Visconti için yapıldığı düşünülmektedir. Francesco Sforza, Milano Dükalığı’nı yöneten önemli bir askeri lider ve politikacıydı.

Bu destenin kartları, muhtemelen Bonifacio Bembo adlı bir sanatçı tarafından yapılmıştır. Bembo, İtalyan Rönesansı’nın önemli ressamlarından biriydi ve Visconti ve Sforza aileleri için çeşitli sanatsal eserler yaratmıştır. Kartların detaylı ve zarif çizimleri, dönemin sanat anlayışını ve Bembo’nun yeteneklerini yansıtır.

Visconti-Sforza destesi, orijinal olarak 78 karttan oluşan tam bir tarot destesiydi. Ancak günümüze sadece 15 farklı destenin parçaları ulaşabilmiştir ve bu parçalar toplamda 74 kartı kapsamaktadır. Kartlar, o dönemin soylu yaşamını, mitolojik figürleri ve dini sembolleri tasvir eder. Her kart, el boyaması ve altın yaldızlarla süslenmiş olup, oldukça zarif ve detaylıdır.

Visconti-Sforza destesi, sadece bir tarot destesi olmanın ötesinde, o dönemin sosyal, kültürel ve sanatsal yaşamına dair önemli bilgiler sunar. Kartlar, Rönesans İtalya’sının estetik anlayışını ve sembolizmini yansıtır. Aynı zamanda, bu destenin yapımı, tarot kartlarının eğlence ve falcılık amaçlı kullanılmasının yanı sıra, soylular için prestijli bir obje olarak değerlendirildiğini de gösterir.

Visconti-Sforza destesi, çeşitli müzeler ve özel koleksiyonlarda sergilenmektedir. Bu kartların bazıları Morgan Library & Museum, Accademia Carrara ve diğer bazı önemli kurumlarda bulunmaktadır. Günümüzde, bu destenin reprodüksiyonları ve modern yorumlamaları da tarot meraklıları tarafından ilgiyle takip edilmektedir.

Charles VI Destesi

Charles VI Tarot destesi, Visconti-Sforza destesi gibi, 15. yüzyıldan kalma ve tarihi önemi olan bir tarot destesidir. Bu deste, aynı zamanda “Gringonneur Destesi” olarak da bilinir.

Charles VI Tarot destesi, 15. yüzyılın sonlarına doğru Fransa’da oluşturulmuştur. Destenin ismi, dönemin Fransa Kralı VI. Charles ile ilişkilendirilir, ancak bu ilişki tamamen doğrulanmamıştır. Destenin, kraliyet ailesi için veya sarayın önemli üyeleri için yapıldığı düşünülmektedir.

Bu destenin sanatçısı kesin olarak bilinmemekle birlikte, bazı kaynaklar Jacquemin Gringonneur adında bir sanatçının kartları oluşturduğunu öne sürmektedir. Ancak bu bilgi de tamamen kesin değildir ve Gringonneur’un adı daha çok bu desteyle bağlantılı olarak anılmaktadır. Kartların detaylı ve zarif çizimleri, Rönesans dönemi Fransız sanatının özelliklerini taşır.

Charles VI destesi, orijinal olarak 78 karttan oluşan tam bir tarot destesi olmasına rağmen, günümüze sadece 17 kart ulaşabilmiştir. Bu kartlar, oldukça zarif ve detaylı bir şekilde boyanmıştır ve o dönemin estetik anlayışını yansıtır. Kartların üzerinde kullanılan renkler ve semboller, dönemin sanat tarzını ve sembolik dilini gözler önüne serer.

Charles VI destesi, Fransız Rönesansı’nın sanat ve kültür anlayışını yansıtan önemli bir eserdir. Bu deste, tarot kartlarının tarihsel gelişimini anlamak için önemli bir kaynak oluşturur. Kartlar, dönemin soylu yaşamını, dini sembolleri ve mitolojik figürleri tasvir eder.

Günümüze ulaşan Charles VI destesi kartları, çeşitli müzelerde ve özel koleksiyonlarda sergilenmektedir. Bu kartlar arasında en bilinenleri, Paris’teki Bibliothèque Nationale de France’da (Fransa Ulusal Kütüphanesi) bulunmaktadır. Bu kartlar, sanat tarihçileri ve tarot meraklıları için büyük bir değer taşır.

Günümüze ulaşan kartlar arasında Majör Arkana kartları bulunmaktadır. Bu kartlar, özellikle detaylı ve sembolik tasarımları ile dikkat çeker. Kartlarda, Rönesans dönemi ikonografisi ve sembolizmi kullanılmıştır.

Charles VI Tarot destesi, tarihteki en eski ve en değerli tarot destelerinden biri olarak kabul edilir. Destenin reprodüksiyonları ve modern yorumlamaları da mevcuttur ve bu reprodüksiyonlar, tarot koleksiyoncuları ve tarih meraklıları tarafından büyük ilgi görmektedir.

Yazılı Kaynaklar ve Kanıtlar

1. Duke of Milan’ın Mektubu

1440 yılında Milano Dükü Filippo Maria Visconti’nin sekreteri tarafından yazılan bir mektupta, “trionfi” adı verilen kart oyunlarından bahsedilmektedir. Bu oyun, büyük olasılıkla erken Tarot kartlarını ifade etmektedir.

2. Martiano da Tortona’nın Yazıları (15. Yüzyılın Başları)

Martiano da Tortona, Milano Dükü Filippo Maria Visconti için hazırlanmış olan bir kart oyunu hakkında yazılar bırakmıştır. Bu oyunun, tanrıları temsil eden kartlar içerdiği ve Tarot’un öncüsü olabileceği düşünülmektedir.

Görsel Kanıtlar

Visconti-Sforza Kartları

Visconti-Sforza destesi, günümüze kadar korunmuş ve sanat tarihçiler tarafından incelenmiş birkaç desteden biridir. Bu kartlar, el yapımı ve oldukça detaylı resimlerle süslenmiştir.

Örnek Kartlar:

– Lovers: Bu kartta, ortaçağ kıyafetleri giymiş bir çift tasvir edilmiştir.

– Emperor: Bir tahtta oturan bir imparator, elinde bir asa tutmaktadır.

– Death: Siyah bir zırh giymiş bir iskelet, bir tırpan taşımaktadır.

Kısaca; Tarot kartlarının kökeni, 15. yüzyıl İtalya’sına kadar uzanır ve Visconti-Sforza destesi gibi örnekler bu tarihin belgelenmiş kanıtlarıdır. Bu desteler ve yazılı kaynaklar, Tarot’un tarihi hakkında önemli bilgiler sunmaktadır. Özellikle Visconti-Sforza destesi, günümüzdeki Tarot kartlarının temellerini atan sembolizmi ve yapıyı ortaya koyar.

Bu benzerlikler ve farklılıklar, Tarot’un tarih boyunca nasıl geliştiğini ve farklı dönemlerin kültürel ve sanatsal etkilerini nasıl yansıttığını gösterir. Her biri, dönemin kültürel ve sosyal yapısını yansıtarak kendi benzersiz özelliklerini ve kullanım amaçlarını taşır. İşte derlediğimiz bazı önemli tarot desteleri ve kısa açıklamaları:

1. Visconti-Sforza Tarot: 15. Yüzyıl – İtalyan Rönesans dönemine ait olup en eski tarot desteleri arasında yer alır. Görselleri zengin ve ayrıntılıdır. Büyük ölçüde soylular arasında oyun oynamak için kullanılmıştır.

2. Marseille Tarot (Marsilya Tarotu): 16. yüzyılın sonları, 17. yüzyılın başları – Standart tarot sembolizmini oluşturan ve en bilinen tarot destelerinden biridir. Bu deste, büyük ve küçük arkana kartlarının klasik tasarımlarını içerir. Hem bakım hem de oyun oynamak için kullanılmıştır.

3. Rider-Waite-Smith Tarot: 1909 – Arthur Edward Waite tarafından yazılmış ve Pamela Colman Smith tarafından resimlenmiştir. Kartların her biri sembolik anlamlarla doludur ve bu deste, modern tarot kartlarının çoğunun temelini oluşturur. Özellikle bakım ve spiritüel rehberlik için yaygın olarak kullanılır.

4. Thoth Tarot: 1944 – Aleister Crowley tarafından tasarlanmış ve Lady Frieda Harris tarafından resimlenmiştir. Bu deste, sembolizm, mitoloji ve okült bilgilerle doludur. Spiritüel çalışmalar ve kişisel gelişim için kullanılır.

5. Sola Busca Tarot: 1491 – Tamamen metal gravürlerle yapılan ilk tarot destesidir. Kartlar, alaycı ve ironik tasarımlarıyla dikkat çeker. Bu deste, büyük ölçüde koleksiyon ve tarihsel incelemeler için değerlidir.

6. Tarot de Besançon: 18. Yüzyıl – Marsilya Tarotu’na benzer, ancak Papessa ve Papa kartları Juno ve Jupiter olarak değiştirilmiştir.Tarot kartları ile bakım ve oyun oynama amaçlı kullanılmıştır.

7. Minchiate Tarot: 16. Yüzyıl – Floransa kökenli bu deste, 97 karttan oluşur ve standart tarot destelerinden daha fazla kart içerir. Ekstra kartlar arasında zodyak işaretleri ve erdemler bulunur. Hem bakım hem de oyun oynama amaçlı kullanılmıştır.

8. Modern Tarot Decks: 20. yüzyıl ve sonrası – Rider-Waite ve Thoth gibi destelerin popülerliğiyle, birçok modern sanatçı ve tarot uzmanı tarafından yeni desteler oluşturulmuştur. Bu desteler, çeşitli sanat tarzlarını ve temaları içerir. Bakım, meditasyon, kişisel gelişim ve sanatsal koleksiyon için kullanılır.

Önemli Desteler Arasındaki Bağlar ve Farklılıklar

Visconti-Sforza Destesi (15. Yüzyıl)

– Bağlar: Günümüz Tarot destelerinin temel yapısını ve sembollerini içerir.

– Farklılıklar: Sanatsal tarzı ve bazı semboller, Rönesans İtalya’sının kültürel bağlamına özgüdür.

Marseille Tarot (17. Yüzyıl)

– Bağlar: 78 kartlık yapı ve temel semboller korunmuştur.

– Farklılıklar: Daha sade ve sembolik çizimler, Fransız kültürünün etkilerini taşır.

Rider-Waite Destesi (20. Yüzyıl)

– Bağlar: Geleneksel Tarot yapısını ve sembollerini modernize eder.

– Farklılıklar: Her bir Küçük Arkana kartı, detaylı sahnelerle resmedilmiştir ve Hermetik Kabbala sembolizmini içerir.

Thoth Tarot (20. Yüzyıl)

Author: Ethan Doyle White – https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Thoth_Tarot_Cards_in_the_Museum_of_Witchcraft_and_Magic.jpg

– Bağlar: Geleneksel yapıyı korur ve okült sembollerle zenginleştirir.

– Farklılıklar: Daha soyut ve karmaşık sanat tarzı, Aleister Crowley’nin mistik ve okült görüşlerini yansıtır.

Tarot kartları zaman içinde farklı şekillerde gelişmiş ve çeşitli desteler arasında hem benzerlikler hem de farklılıklar ortaya çıkmıştır. 15. yüzyıldan günümüze kadar Tarot desteleri arasındaki bağlar ve farklılıklar şu şekilde özetlenebilir:

Benzerlikler

1. Temel Yapı

– Büyük Arkana ve Küçük Arkana: Çoğu Tarot destesi, 22 Büyük Arkana kartı ve 56 Küçük Arkana kartı olmak üzere toplam 78 karttan oluşur. Bu yapı, 15. yüzyıldan günümüze kadar korunmuştur.

– Dört Seri: Küçük Arkana kartları genellikle dört seriye ayrılır: Kupa, Kılıç, Tılsım (Pentacles) ve Asa (Wands). Bu seriler de tarihi boyunca çoğunlukla korunmuştur.

2. Semboller ve Temalar

– Arketipler ve Semboller: Tarot kartları, evrensel arketipler ve semboller içerir. Örneğin, “Fool” (Deli), “Magician” (Büyücü) ve “High Priestess” (Başrahibe) gibi kartlar, farklı destelerde benzer anlamlara sahiptir.

– Mitolojik ve Ezoterik Temalar: Kartların sembolleri genellikle mitoloji, ezoterik öğretiler ve dini temalarla ilişkilidir. Bu temalar, zaman içinde değişikliklere uğrasa da temel anlamlarını korumuştur.

Farklılıklar

1. Sanat ve Tasarım

– Ortaçağ ve Rönesans Tarzı: 15. yüzyıl desteleri, dönemin sanatsal tarzını yansıtır. Örneğin, Visconti-Sforza destesi, Rönesans sanatının ayrıntılı ve zarif tarzını taşır.

– Modern Tarzlar: 20. yüzyıl ve sonrasında, Tarot desteleri çeşitli sanat tarzlarında tasarlanmıştır. Rider-Waite destesi, Art Nouveau etkileri taşırken, Thoth destesi daha modern ve soyut bir yaklaşıma sahiptir.

2. Sembolik Yorumlar

– Ezoterik ve Okült Anlamlar: 18. yüzyıl ve sonrasında, Tarot kartlarına eklenen ezoterik ve okült anlamlar, kartların yorumlanışını değiştirmiştir. Özellikle, Rider-Waite ve Thoth desteleri, Hermetik Kabbala ve simya gibi okült sistemlere dayanır.

-Psikolojik Yaklaşımlar: Carl Jung gibi psikologların çalışmaları, Tarot kartlarının arketipsel ve psikolojik anlamlarına yeni boyutlar kazandırmıştır. Bu yaklaşımlar, modern Tarot yorumlarında daha fazla yer bulur.

3. Kullanım Amaçları

– Oyun Kartları: İlk dönemlerde Tarot kartları öncelikle oyun amaçlı kullanılıyordu. “Tarocchi” adı verilen bu oyunlar, İtalya ve Fransa’da popülerdi.

– Kehanet ve Kişisel Gelişim: 18. yüzyıldan itibaren Tarot kartları kehanet, içsel rehberlik ve kişisel gelişim aracı olarak kullanılmaya başlandı. Bu kullanım, günümüzde de yaygın bir şekilde devam etmektedir.